WULANGAN III KELAS 6

TEMA: TOKOH LAN PENEMU

LATIHAN 1

 

Wacaen sing setiti !

Kancil Karo Monyet

Ing sawijine dina ing rimba utawa alas , ana akeh jenise kewan sing urip tentrem lan akur siji lan sijine. Kabeh kewan nduweni keuripan lan lakune dhewe-dhewe. Nanging ana siji kewan sing anane gawe drusila lan paling licik, arane Kancil. Kelicikane utek lan pintere ngomong nipu kanca batir. Kancil wis dikenal kaya dene kewan sing duweni sayuto tipu daya. Nah iki sing dadi sasarane Monyet.

Ing sawijining dina, ana Monyet lagi penekan ing ngisor wit pring. Singsot, ndendang karo ngrasani roti. Kancil teka, weruh Monyet sing lagi asik karo rotine. Utek licike muncul pingin jupuk roti kang ana tangane Monyet.

"Nyet..Nyet..," undange  Kancil marang Monyet.

Monyet marani Kancil, "Ana apa Cil? Kowe ngundang aku?," takon Monyet.

Kancil : "Nyet.. aku wei setitik rotine, setitik bae aja akeh-akeh," jaluke Kancil

Monyet : "Iya.. aku kan apikan, kiye separoan karo aku,"

Kancil : "Suwun ya Nyet... koe pancen apikan, nanging aku wae sing maro," jaluke Kancil.

Monyet aweh roti nggo diparo maring Kancil ora nduweni rasa curiga karo Kancil. "piye... koe paro sing adil," penjalukane Monyet karo aweh rotine marang kancil.

Kancil maro rotine karo utek licike, siji gede siji cilik, nanging Monyet ora ngerti. Sawise diparo Kancil aweh bagean sing cilik maring Monyet, bagean sing gede dicekel dewek.

"Cil... nang ngapa ka gede gone koe?," takon Monyet.

Kancil : "Mrene gawa mrene, tak gawe pada.," banjur Kacil mangan setitik rotine sing gecel dewek, "Iki wis pada," Kancil aweh rotine neng Monyet.

Monyet : "urung Cil!! kue isih gede gone aku,"

Kancil njiot roti sing nang tangane Monyet, banjur dipangan setitik, kaya ngono iku  seteruse kanti rotine entek dipangan Kancil. hihihihi

Akhire Kancil mangan rotine kabeh, Monyet ulih kesuh karo Kancil wong Monyet sing duweni roti malah ora tampa. Pancen Kancil licik ora patut ditiru, urip nang masyarakat kui kudu brayan urip lan sinambi rewang siji lan siji liane. Urip bakal rukun ora kaya jaman saiki urip pada karepe dewe-dewe.

A. Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi patitis!

 

 

1. Apa irah-irahane wacan ing dhuwur?

    Wangsulan: ...................................................................................................................

2. Sapa sing dadi lakon cerita ing ndhuwur ?

    Wangsulan:  .................................................................................................................

3. Kepriye sifate kancil ? 

    Wangsulan: .................................................................................................................

4. opo oleh sifat kancil ditiru ? apa alasane ! 

    Wangsulan: .................................................................................................................

5.  Kancil wis dikenal kaya dene kewan sing duweni sayuto tipu daya.

     Ana ing paragraf kaping pira ukara iku?

     Wangsulan: .................................................................................................................

 

B. Wenehana tandha ping (X) a, b, c utawa d wangsulan sing kokanggep bener!

 

  1) Unen-unen Jawa, tegese ....

A. tetembungan tartamtu sajerone ukara, kang ora nduweni titikan

    tartamtu

B. tetembungan tartamtu sajerone ukara, kang nduweni titikan lan

    piguna tartamtu

C. tetembungan tartamtu kang endah

D. tetembungan sajerone ukara, kang  kasusun miturut adat.

2) Unen-unen sajerone basa lan kasusastran Jawa cacahe ana....

A. lima                  B. papat                               C. telu                   D. loro 

3) Sing kalebu unen-unen Jawa, yaiku....

A. bebasan, paribasan, saloka                     B. bebasan, saloka, pepindhan

C. saloka, paribasan, pepindhan                 D. saloka, baradha, pepindhan

 

4) Sing padha antarane paribasan, bebasan, lan saloka yaiku ....

 

A. tetembungane tetep, cacahe ganep

B. tetembungane tetep, isine owah

C. tetembungane tetep, ora owah                   

D. tetembungane tetep, ganep, bisa owah

 

5) Sing mbedakake antarane paribasan kalawan bebasan lan saloka ....

A. Tembunge lumrah, dene bebasan lan saloka tembunge entar.

B. Tembunge lumrah, bebasan lan saloka tembunge endah.

C. Tembunge ora lumrah, bebasan lan saloka tembunge lugu.

D. Tembunge ora lumrah, bebasan lan saloka tembunge lumrah.

 

6) Tegese paribasan nututi layangan pedhot  ....

 

A. Nindakake pakaryan kang angel kelakone.

B. Nindakake pakaryan kang gampang kelakone.

C. Nindakake pakaryan kang angel oleh-olehane.

D. Nindakake pakaryan kang gampang oleh-olehane.

 

 

 

 

 

 

 7) Tegese bebasan kebo kabotan sungu ....

 

A. Wong kang kesrakat uripe merga dhemen apus-apus

B. Wong kang kesrakat uripe merga dhemen mangan turu

C. Wong kang kesrakat uripe merga kakehen anake

D. Wong kang kesrakat uripe merga kakehen pakaryane

 

8) Tegese saloka jer basuki mawa beya ....

 

A. Amrih bisa mulya, butuh pangurbanan

B. Amrih bisa sugih, butuh utangan

C. Amrih bisa pinter, butuh sekolah dhuwur

D. Amrih bisa seneng, butuh mangan enak

 

9. Kerukunan ndadekake kasantosan, longkrah ndadekake karusakan.

    Paribasan sing cocok yaiku : ....

 

a.Rukun agawe santosa crah agawe bubrah

b.Rukun agawe sentosa crah agawe susah

c.Rukun agawe santosa crah agawe bungah

d.Rukun agawe santosa crah agawe duka

 

10. wong tuwa sing rekasa uripe, amarga kangelan ngopeni anak-anake

     Paribasan  sing cocok kanggo ukara iku ....

a. anak polah bapa kepradah                      b. kebo kabotan sungu

c. sepi ing pamrih rame ing gawe              d. kebo nusu gudel

11. Tembung “diwenehi” basa ngoko aluse ....

a.       Dipun paringi     B. Diaturi              C. Diparingi                         D. Disukani

12. Supri kandha, “Aku arep adus “. Yen digawe ukara ora langsung ....

 

a.       Supri kandha yen dheweke arep adus

b.       Supri kandha menawa arep adus

c.       Supri kandha yen aku arep adus

d.       Aku arep adus, kandhane Supri

13. Ibu dhawuh menawa aku kudu sregep sinau.

    Ukara ora langsung kasebut yen diowahi dadi ukara langsung dadi ....

 

a.       Ibu dhawuh , “ kowe aja mung dolan wae !”

b.       Ibu dhawuh, “ Kowe kudu sregep sinau ! “

c.       Ibu dhawuh, “ Dheweke kudu sregep sinau  !”

d.       Ibu dhawuh, “ Aku kudu sregep sinau !”

 

14. Sinten ingkang ngasta buku menika . Basa ngokone dadi ....

1. Sapa sing mbekta buku niki ?       B. Sinten sing nggawa buku niki?
2. Sapa sing mbeta buku iki ?           D. Sapa sing nggawa buku iki?

 15.     Yen diwaca latin  ....

a. mundhak ajur                                                               b. mundhak mundur

c. Bapak nganggur                                                           d. Bapak macul

16. Aku tuku apel arep tak wenehake embah. Basa kramane sing becik ....

 

a. Kula mundhut apel badhe kulo sukakaken embah

b. Kula tumbas apel badhe kulo aturaken embah

c. Kula tumbas apel badhe kula aturaken eyang

d. Kula mundhut apel badhe kula aturaken eyang

 

17. Gunung Kelud    mbledhos    swarane banter    setahun kepungkur.

       Katrangan ukara ing duwwur yaiku ....

a. Gunung Kelud                                                                               b. mbledhos

c. swarane banter                                                            d. setahun kepungkur

18. Pak Muji mau bengi ngombe jamu rong gelas gedhe.

      Ukara kang kacetak miring krama aluse ....

a. nginum                           

b. Ngunjuk                         

c. Nenggak                         

d. ngombe 

 

19. Pak Misni kagungan kersa mantu

      Kagungan kersa basa ngokone ....

a. duwe mantu  b. duwe karep   c. duwe gawe    d. duwe rencana

20. Adik dicaosi arto ibu.

      Tembung dicaosi benere ....

a. dicaosi                              b. Diparingi                         c. dipun paringi d. dipun aturi

21. Wingi     aku     mangan    sega pecel

      Jejer ukara ing nduwur yaiku ....

a.Wingi                                 b. aku                    c. Mangan                           d.sega pecel

22.  Ibu         tumbas       rasukan       ing pasar

       Wasesa ukara ing nduwur yaiku ....

                a. .  Ibu                                 b. tumbas                            c. Rasukan                           d. ing pasar

23. Wong kang ngalah bakal nemu kabegjan ing tembe burine.Unen-unen iki

       tegese ..

                a. Njajah desa, milang kori                            b.Abang-abang lambe

c. Wani ngalah, luhur wekasane                d. Kenes ora ethes.

24. Babak belur, tegese bonyok, lukane serius. Campur bawur, tegese ….

               

                a. campur aduk

                b. campuran

                c. dicampu

                d. kecampur

 

25. Cebloke mengisor, sing digoleki mendhuwur. Batangane ....

               A. benik klambi                                 B. andha pring  

C. prau bocor                                     D. gentheng bocor

 

C. Titik-titik ing ngisor iki isenana kanthi pilihan A,B,C utawa D sing bener!

 

A.      basa ngoko lugu

B.      basa ngoko alus

C.      basa krama lugu

D.      basa krama alus

 

1.    isih jam sepuluh weteng wis krasa luwe (.... )

2.    sampeyan mangke dalu menapa tamtu tilem ngriki ? (.... )

3.    kengeng menapa putra panjenengan kok mboten tindak   (.... )

4.    yen ora ana alangan kowe mengko tak susul mrene ( ...  )

5.    ingkang sampun dipunsukani arta dereng angsal wangsul ( .... )

6.    sepurane panjenengan ingkang asmane Bapa Handayo menika ? ( ..... )

7.    sepurane ya, kagungan panjenengan mau isih takgawa mulih  (....  )

8.    kula mangke sowan dateng dalem panjenengan kaliyan rayi ( ....  )

9.    apa sing kokjaluk kuwi pancen aneh, aku ora sanggup nggolekne ( .... )

10.Sakjane Pak Hadi mau wis kondur nanging ora ngasta titihan (....)